Symposium 2005
14e symposium Nederlandse Vereniging voor Arbeidshygiëne: "Voorbij de grenzen van de arbeidshygiëne"
Woensdag 27 en donderdag 28 april 2005
Locatie: Woudschoten Conferentiecentrum, Zeist
Organisatie: NVvA Commissie Symposium in samenwerking met EPS
Bijeenkomst woensdag 27 april 2005
09.00 - 09.30 uur Ontvangst, Uitreiking symposiumtas
Informatiemarkt
Oochtendprogramma,plenair
09.30 - 09.45 uur Opening dagvoorzitter
Ir. Pieter Ruigewaard, voorzitter commissie symposium
09.45 - 10.15 uur Voorgenomen wijzigingen in wetgeving: een kleine revolutie?
Drs. Han Middelplaats, plaatsvervangend directeur van de directie Arbozorg en Verzuimbeleid van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Den Haag
10.15 - 10.45 uur Zijn de arbodiensten klaar voor al deze veranderingen?
Drs. Dick van der Laan, directievoorzitter, Arbo Unie, Utrecht
10.45 - 11.15 uur Pauze
informatiemarkt
11.15 - 12.15 uur Bob van Beek-prijs
11.15 - 12.15 uur
Gesponsord door:
Akzo Nobel Nederland
DOHSBASE vof
DOW Benelux
Kon. Ten Cate Advances Textiles
KLM Arbo Services
Lyondell Chemical Nederland Ltd
Solvay NV Nederland
Voorzitter: Dr. Joop van Hemmen, Senior Research Fellow, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist
Branchebreed onderzoek naar stof en kwartsstof binnen breek- en sorteerinrichtingen
Leo van der Sanden, Post HBO-opleiding Hogere Veiligheidskunde
Hoe schoon is schoon?
Bert Wierenga, SAXION Hogescholen
Organische oplosmiddelen
Ronald Dijke, PHOV
12.15 - 13.30 uur Lunch
Informatiemarkt
13.30 - 15.00 uur
Eerste ronde sessies (1A t/m 1D)
Sessie 1A WORKSHOP VOORBIJ JE EIGEN GRENZEN
Voorzitter: Drs. Christianne Derikx-van de Ven, arbeidshygiënist/veiligheidskundige, preVENtief arbo adviesbureau, Heesch
Gevaarlijk denken: Je eigen grenzen voorbij
Drs. Menno de Bree, filosoof, Expertisecentrum Ethiek in de Zorg, Groningen Universitair Medisch Centrum
Sessie 1B WORKSHOP VASt I: INFORMATIE OVER EN VOOR VASt
Voorzitter: Ir. Maikel van Niftrik, onderzoeker, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist
Stand van zaken VASt
Dr.ir. Albert Hollander, beleidsmedewerker afdeling Werk en Belasting, Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid, Den Haag
Opstellen actieplan VHCP
Drs. Aksel Roorda, adviseur HSE-management, Haskoning Nederland, Den Bosch
Workshop VASt-themabladen
Drs. Sonja Nossent & drs. Remco Visser, senior adviseur/onderzoeker, TNO Arbeid, Hoofddorp
Ir. Hans Marquart, senior onderzoeker, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist
Sessie 1C WORKSHOP KOSTEN & BATEN MODEL VOOR INTERVENTIE
Voorzitter: Ir. Pieter Ruigewaard, arbeidshygiënist/veiligheidskundige, partner DEXIS Arbeid, Leersum
Het opstellen van een kosten-baten model voor interventie-programma's in de arbozorg
Dr.ir. Lex Burdorf, universitair hoofddocent, Erasmus Universiteit, Rotterdam
Sessie 1D GRENSWAARDEN
Voorzitter: Ir. Tim Meijster, junior onderzoeker, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist
Het advies van de SER omtrent de Stelselherziening MAC waarden
Ir. Werner Raes, voorzitter SER subcommissie MAC waarden, Den Haag
"Kick-off" grenswaarden: Een kosteneffectieve methode voor het vaststellen van MAC waarden
Ir. Theo Scheffers, arbeidshygiënist, DSM Chemelot ArboConsultancy, Geleen
Hazard Ranking met DOHSBase2000
Ir. Geert Wieling, arbeidshygiënist, Arbo Unie, Roosendaal, Presentatie
Bedrijfsgrenswaarden afleiden uit beperkte datasets
Ir. Fenneke Linker, product manager, DSM Chemelot Arboconsultancy, Geleen
Conservatief uit voorzorg: gedachten van de Gezondheidsraad
Prof.dr. Wim Passchier, plv. algemeen secretaris, Gezondheidsraad, Den Haag
15.00 - 15.30 uur Pauze
Informatiemarkt
13.30 - 15.00 uur Tweede ronde sessies (2A t/m 2D)
Sessie 2A EPIDEMIOLOGIE, REPRODUCTIE-TOXISCHE EFFECTEN
Voorzitter: Drs. Nettie van der Meer, arbeidshygiënist, Koninklijke Marine, Den Haag
Nadelige effecten op de vruchtbaarheid en het nageslacht bij mannen met beroepsmatige blootstelling aan organische oplosmiddelen
Dr.ir. Mariëtte Hooiveld, universitair docent, Afdeling Epidemiologie & Biostatistiek, UMC St Radboud, Nijmegen
Assessment of pesticide exposure in an epidemiological study
Ir. Jody Schinkel, arbeidshygiënist, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist
Reproductie-toxische effecten van blootstelling aan pesticiden in de glastuinbouw
Drs. Reini Bretveld, junior onderzoeker, Afdeling Epidemiologie & Biostatistiek, UMC St Radboud,Nijmegen
Sessie 2B GRENZEN VAN BLOOTSTELLINGSONDERZOEK
Voorzitter: Ing. Christi Pap-Bruinsma, arbeidshygiënist, Commit, Zwolle
Brandstof voor de tweede trap: Inventarisatie blootstellingsniveau voor bedrijfstakken in het kader van de voorstellen tot verlaging van de MAC waarde voor formaldehyde
Ing. Siem van der Hoeven, senior arbeidshygiënist, stichting Arbodienst DuPont, Dordrecht
Blootstelling aan inhalatieanesthetica buiten ziekenhuizen
Drs. André van Raalte, senior adviseur arbeidshygiëne, IVAM UvA, Amsterdam
Pathologie en Anatomie als de dood voor formaldehyde Luchtblootstellingsmetingen binnen het Vumc
Ing. Nelleke Bruckwilder, arbeidshygiënist i.o., AMD VU, Amsterdam
Sessie 2C MAN AND HIS WASTE
Voorzitter: Ir. Tim Meijster, junior onderzoeker, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist
Man and his waste: bio-aerosol exposure and respiratory health effects in waste management
Dr. Inge Wouters, postdoctoral onderzoeker, Utrecht University, Environmental and Occupational Health Division, Institute for Risk Assessment Sciences, Utrecht
Gezondheidsklachten bij werknemers van rioolwaterzuiveringsinstallaties
Ir. Lidwien Smit, junior onderzoeker, Utrecht University, Environmental and Occupational Health Division, Institute for Risk Assessment Sciences, Utrecht
Blootstelling aan endotoxinen bij werknemers van rioolwaterzuiveringsinstallaties
Ir. Suzanne Spaan, junior onderzoeker, Utrecht University, Environmental and Occupational Health Division, Institute for Risk Assessment Sciences, Utrecht
Stofblootstelling in een afvalverwerkend bedrijf - Efficiënte identificatie van probleemwerkplekken en -functies met een realtime stofmeter
Ir. Daan Huizer, arbeidshygiënist i.o., IndusTox Consult, Nijmegen
Sessie 2D BIOMONITORING
Voorzitter: Drs. Marieke Beelen, arbeidshygiënist, LUMC, Leiden
Disclosing methods for biological monitoring of exposure to carcinogenic substances (BIOMONECS)
Dr.ir. Paul Scheepers, arbeidshygiënist/toxicoloog, afdeling Epidemiologie & Biostatistiek, UMC St Radboud, Nijmegen
Blootstelling van verpleegkundigen aan PAK tijdens koolteerbehandelingen in de dermatologische kliniek
Selma Hertsenberg, MSc-student Arbeid Milieu en Gezondheid, UMC St Radboud, Nijmegen
Ademlucht analyse: een praktisch hulpmiddel in de arbeidshygiëne? Een pilotstudy in een verffabriek
Dr.ir. Henri Heussen, arbeidshygiënist/toxicoloog, Arbo Unie, Harderwijk
Meetstrategie voor biologische monitoring van blootstelling aan pirimicarb
Willeke Rensen, MSc-student Arbeid Milieu en Gezondheid, UMC St Radboud, Nijmegen
17.00 - 18.00 uur Borrel
Informatiemarkt
Uitreiking certificaten bij de symposiumbalie
Bijeenkomst donderdag 28 april 2005
09.00 - 09.30 uur Ontvangst
Uitreiking symposiumtas, informatiemarkt
Ochtendprogramma, plenair
09.30 - 09.35 uur Welkom en opening dagvoorzitter
Ir. Pieter Ruigewaard, voorzitter commissie symposium
09.35 - 10.10 uur Occupational hygiene in the "Omic" era; implications and consequences
Roel Vermeulen PhD, staff scientist, National Cancer Institute, Bethesda, U.S.A.
10.10 - 10.45 uurRisicoperceptie en communicatie
Prof.dr.ir. Tjabe Smid, adviseur, VU Medisch Centrum en KLM Arbo Services, Schiphol
10.45 - 11.15 uur Pauze
Informatiemarkt
11.15 - 12.15 uur Eerste ronde sessies (1E t/m 1H)
Sessie 1E WORKSHOP RISICOPERCEPTIE EN COMMUNICATIE
Prof.dr.ir. Tjabe Smid, adviseur, VU Medisch Centrum en, KLM Arbo Services, Schiphol en Ir. Pieter Ruigewaard, arbeidshygiënist/ veiligheidskundige, partner DEXIS Arbeid, Leersum
Sessie 1F MEETMETHODEN
Voorzitter: André Holtrop, arbeidshygiënist, Arbo Unie, Almelo
Huidblootstelling: Harmonisatie in terminologie
Dr.ing. Derk Brouwer, arbeidshygiënist, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist (Paper)
De SER subcommissie MACwaarden, werkgeroep meetmethoden: Taken en werkwijze
Dr.ir. Hans Kromhout, universitair hoofddocent, Utrecht University, Environmental and Occupational Health Division, Institute for Risk Assessment Sciences
A simulated workplace study to explore the relationship between dustiness and exposure to dust for two manual small volume powder operations scenarios
Drs.ing. Ingrid Links, onderzoeker, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist
Nieuwe werkstructuur normsubcommissie Werkplekatmosfeermetingen
Drs.ing. Caroline van Hoek, standaardisatie consulent, NEN, Delft
Sessie 1G BEST PRACTISES
Voorzitter: Drs. Marieke Beelen, arbeidshygiënist, LUMC, Leiden
Management van allergische huidaandoeningen door epoxy's in de afbouw - Ontwikkeling van een internationale 'Code of Practice'
Ir. Jeroen Terwoert, senior onderzoeker/adviseur Chemische Risico's, IVAM UvA, Amsterdam
10 jaar veiligheidsinformatiebladen (VIB). Biologische agentia: een instrument dat zich heeft bewezen in de praktijk
Drs.ing. Jolanda Willems, arbeidshygiënist/toxicoloog, Arbo Unie Expertisecentrum Toxische Stoffen, Boxmeer
Gevaarlijke stoffen in het Arboconvenant Academische ziekenhuizen
Ilja Sitters, arbeidshygiënist, AMC UvA, Amsterdam
Sessie 1H HOE VERBETEREN WE DE KWALITEIT VAN HET BINNENMILIEU IN (BASIS)SCHOLEN?
Voorzitter: Drs. Christianne Derikx-van de Ven, arbeidshygiënist/veiligheidskundige, preVENtief arbo adviesbureau, Heesch
Lekker leren in een gezonde school
Ir. Atze Boerstra, directeur, Boerstra Binnenmilieu Advies, Rotterdam (Paper)
Geluid ongehoord? Invloed van geluid op de gezondheid van leraren in onderwijsgebouwen
Ruud Geerligs, concept developer education, Saint-Gobain Ecophon, Etten-Leur
Het effect van de verlichting en de materialen op het leren en werken in een school
Ir. Marcel Kampman, architect, Kampman Architecten, Den Haag
12.45 - 14.00 uur
Lunch, informatiemarkt
14.00 - 15.30 uur
Tweede ronde sessies (2E t/m 2H)
Sessie 2E GRENZEN VAN DE ARBEIDSHYGIENE
Voorzitter: Ir. Saskia Gorissen-van de Rijt, arbeidshygiënist, RAH Arbo Consultancy, Breda
Arbeidshygiënische ondersteuning bij de uitbraak van klachten in bedrijven
Dr.ir. Remko Houba, arbeidshygiënist, Arbo Unie Expertisecentrum Toxische Stoffen, Boxmeer en Nederlands Kenniscentrum Arbeid en Longaandoeningen, Nijmegen
Is patiëntveiligheid dicht bij de grenzen van de arbeidshygiëne?
Dirk Paardekooper, arbeidshygiënist/veiligheidskundige,ArboVeilig Paardekooper, Zwolle (Paper)
Sessie 2F WORKSHOP VASt II: INSTRUMENTEN VAN VASt, PIMEX EN DE STOFFENMANAGER
Voorzitter: Ir. Maikel van Niftrik, onderzoeker, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist
Gesponsord door: Arbo Unie, Utrecht
PIcture Mix EXposure, een methodiek waarmee video opnames van de werksituatie met gelijktijdiguitgevoerde blootstellings-metingen gecombineerd kunnen worden
Drs. Petra Beurskens, arbeidshygiënist, Arbo Unie, Venlo
Workshop Stoffenmanager
Ir. J. West, arbeidshygiënist, Arbo Unie, Harderwijk en Ir. Jody Schinkel, onderzoeker, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist
Sessie 2G BEHEERSMAATREGELEN
Voorzitter: Dr.ir. Hans Kromhout, universitair hoofddocent, Utrecht University, Environmental and Occupational Health Division, Institute for Risk Assessment Sciences, Utrecht
Effect van vervangings- en beheersmaatregelen op blootstelling aan dieselmotoremissies bij huisvuilophalers en asfalteerders
Ir. Roy Veldhof, onderzoeker, TNO Voeding, Zeist
Vervanging en beheersing van dieselmotoremissies - Welke investeringen en beleidsinstrumenten zijn het meest (kosten)effectief?
Mr. Kiek Singels, senior adviseur, CE, Delft
Keuzeinstrument Beheersmaatregelen
Dr.ing. Derk Brouwer, arbeidshygiënist, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist (Paper)
Sessie 2H TRENDS IN BLOOTSTELLING
Voorzitter: Dr. Paul Swuste, universitair hoofddocent, TU Delft, sectie Veiligheidskunde, Delft
Sterke reductie van de emissie van kwarts, stof en PAK bijfreeswerkzaamheden in de wegenbouw is mogelijk
Dr. Joost van Rooij, toxicoloog/arbeidshygiënist, IndusTox Consult, Nijmegen
Karakterisering van trends in blootstelling: cytostaticablootstelling in Nederlandse ziekenhuizen als voorbeeld
Ir. Tim Meijster, junior onderzoeker, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist
Blootstelling aan N-nitrosamines in de Europese rubber industrie (1980-2003)
Ir. Frank de Vocht, junior onderzoeker, Utrecht University, Environmental and Occupational Health Division, Institute for Risk Assessment Sciences, Utrecht
15.30 - 16.00 uur Pauze
Informatiemarkt
16.00 - 16.45 uur Nanotoxicology - an emerging discipline
Ken Donaldson, Professor of Respiratory Toxicology, University of Edinburgh, Medical School, Scotland
16.45 - 17.00 uur Plenaire afsluiting
Ir. Pieter Ruigewaard, voorzitter commissie symposium
17.00 - 18.00 uur Borrel
Informatiemarkt
Uitreiking certificaten bij de symposiumbalie
Hoofdsponsor RPS