Arbeidshygiënisten vormen met hun specialistische kennis een belangrijke schakel in het voorkomen van beroepsziekten als gevolg van gevaarlijke stoffen. De Nederlandse Vereniging voor Arbeidshygiëne (NVvA) wil deze kennis graag delen en bedrijven ondersteunen bij het nemen van preventieve maatregelen. Er is informatie beschikbaar voor preventiemedewerkers, arbodeskundigen en zzp’ers.
Te veel Nederlanders worden ziek door het inademen van ongezonde lucht op hun werk. Onnodig: met betere regie en adequaat ingrijpen bij beginnende klachten houden we de samenleving gezond en productief. De zorgstructuur moet zo worden aangepast dat alle werkenden toegang hebben tot bedrijfsgeneeskundige zorg. Dit stond in het manifest “Gezond en productief werkend Nederland – Noodzaak regie arbocuratieve samenwerking” van de Long Alliantie Nederland (LAN) uit 2020.
De LAN constateert daarin dat slachtoffers van beroepsziekten voorkomen kunnen worden door betere preventie en meer aandacht voor werkgerelateerde gezondheidsklachten in de eerste-en tweedelijnszorg. Een belangrijk knelpunt ligt volgens de LAN in de inrichting van de gezondheidszorg. Het scheiden van bedrijfsgeneeskundige zorg, betaald door de werkgever, en de reguliere zorg, betaald vanuit de zorgverzekeringswet, zorgt ervoor dat er geen onderlinge afstemming is en dat er een drempel ontstaat voor een gezamenlijke aanpak en samenwerking.
Ze pleiten in het manifest voor drie maatregelen:
- Breng werk en gezondheid onder bij één minister
- Meer preventie en een netwerk voor goede werkgerichte zorg
- Bedrijfsgeneeskundige zorg financieren binnen de Zorgverzekeringswet
Dit manifest, mede-ondertekend door de NVvA, vormde het startschot voor de NVvA om door middel van praktische kennis bij te dragen aan
Tips en tools voor preventiemedewerkers
In Nederland worden veel te veel werknemers ziek door gevaarlijke stoffen. Jaarlijks overlijden ruim 3000 mensen aan de gevolgen van blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Als preventiemedewerker heb je een centrale rol binnen jouw organisatie om veilig en gezond werken onder de aandacht te brengen. Daar hoort ook aandacht voor beroepsziekten bij.
Beroepsziekten ontwikkelen zich vaak in de loop van de jaren. Dat maakt het lastig om het als thema onder de aandacht te krijgen bij management en collega’s. In deze presentatie vind je informatie, tips en links die jou kunnen helpen om gezond en veilig werken met gevaarlijke stoffen bespreekbaar te maken en beroepsziekten te voorkomen.
In dit informatieblad krijg je:
– Meer informatie over beroepsziekten die je helpt om het thema op de kaart te zetten.
– Handvatten voor stappen die je kunt nemen om de kans op een beroepsziekten veroorzaakt door gevaarlijke stoffen te verlagen.
Download het informatieblad HIER
Arbodeskundigen
Het onderdeel gevaarlijke stoffen is in de RI&E nogal eens een ondergeschoven kindje. Dat blijkt uit onderzoek dat ArboUnie in opdracht van de NVvA uitvoerde onder in totaal 390 veiligheidskundigen, arbeidshygiënisten, bedrijfsartsen en andere arbodeskundigen. Een verdiepende RI&E voldoet vaak wel, maar wordt in de praktijk maar weinig uitgevoerd.
Uit het onderzoek blijkt ook dat het Periodiek Arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) in veel gevallen helemaal niet terugkomt in de RI&E. In bedrijven waar wel een PAGO wordt uitgevoerd, is deze meestal niet gebaseerd op de RI&E en niet goed afgestemd op de specifieke problematiek in de organisatie. Goede samenwerking tussen bedrijfsartsen en arbeidshygiënisten is essentieel om dit te verbeteren. In de infographic zijn de belangrijkste resultaten uit het onderzoek weergegeven.
Download het onderzoeksrapport “Preventie beroepsziekten: de essentiële rol van professionals”
Bekijk hier de infographic
Training
Een belangrijke oorzaak blijkt te liggen in het lage basis kennisniveau van de specialisten, zowel op het vlak van gevaarlijke stoffen in het algemeen als op de specifieke stoffen en processen die bij bedrijven worden gebruikt. In de opleidingen van de arbodeskundigen wordt nauwelijks aandacht besteed aan gevaarlijke stoffen. Verwacht wordt dat multidisciplinair werken meer diepgang in de RI&E zal opleveren. Door uitwisseling van informatie ontstaat meer bewustwording en worden risico’s beter herkend.
De speciaal hiervoor ontwikkelde training ‘Gevaarlijke stoffen voor arbodeskundigen’ bestaat uit een theoretisch deel over gevaarlijke stoffen, de RI&E en het PAGO en intervisie op basis van casuïstiek, waarmee de samenwerking tussen deskundigen wordt bevorderd. We bieden de training aan onder begeleiding van een arbodeskundige.
Het materiaal is gratis beschikbaar inclusief docentenhandleiding, waardoor ook een eigen trainingsgroep kan worden samengesteld.
Download hier de casuïstiek / intervisie
Tips voor zzp’ers
Het algemene beeld bestaat dat zzp’ers weinig aandacht hebben voor veilig en gezond werken. Voor directe risico’s, zoals vallen van hoogte of explosiegevaar, oftewel risico’s waarvan de effecten direct merkbaar en ernstig zijn, is meer aandacht. Risico’s die pas op de langere termijn een probleem vormen, is voor de meesten een ver-van-mijn-bed-show.
Toch is het belangrijk om al op jonge leeftijd na te denken over hoe je op hogere leeftijd je werk nog kunt blijven doen. Daarvoor is gezondheid essentieel.
De Nederlandse Vereniging voor Arbeidshygiëne onderzocht in samenwerking met brancheverenigingen de manier waarop zzp’ers omgaan met arbeidsomstandigheden. Op basis van de resultaten zijn voor de zorg, de bouw, de techniek en de agrarische sector informatiebladen ontwikkeld met daarin informatie over de risico’s en tips om hiermee om te gaan.
Informatiebladen met tips
Download het informatieblad voor de zorg hier
Download het informatieblad voor de bouw hier
Download het informatieblad voor de techniek hier
Download het informatieblad voor de agrarische sector hier
Verkenning zzp’ers en arbeidsomstandigheden
Voor het opstellen van de informatiebladen is vooraf een verkenning gedaan, waarbij zzp’ers en belangenorganisaties zijn geïnterviewd. De resultaten hiervan zijn beschreven in het rapport “Aandacht voor arbeidsomstandigheden van zzp’ers. Specifieke aandacht voor gevaarlijke stoffen.”
Klik hier om het rapport te downloaden.
Lesprogramma’s gevaarlijke stoffen en geluid voor MBO
Voor het MBO zijn twee spelboxen ontwikkeld. De spelboxen zijn ter beschikking gesteld aan alle scholen die hebben deelgenomen aan de collegetouren “gevaarlijke stoffen” 2020-1021. Voor alle andere scholen die interesse hebben in de spelboxen, is het spelmateriaal ook te printen. De spellen vullen elk 1 lesuur van 45 minuten. Kijk voor meer informatie hier.
