Een arbeidshygiënist is een deskundige die zich bezighoudt met het herkennen, beoordelen en beperken van gezondheidsrisico’s op de werkplek. Met een unieke combinatie van technische kennis en gezondheidskundige expertise, draagt de arbeidshygiënist bij aan het creëren van gezonde en veilige werkomstandigheden, zodat werknemers niet ziek worden of letsel oplopen door hun werk.
De arbeidshygiënist kijkt naar de interactie tussen werk, gezondheid en werkomstandigheden. Ze vormen één van de vier kerndisciplines uit de Arbowet. Het vakgebied arbeidshygiëne focust op risico’s die te maken hebben met het werken met gevaarlijke stoffen, biologische agentia, straling, lawaai, trillingen, luchtkwaliteit (binnenklimaat), kou en hitte en ergonomie.
Taken van een arbeidshygiënist
Arbeidshygiënisten werken preventief aan een gezonde en veilige werkomgeving. Ze helpen met hun expertise om te voorkomen dat medewerkers of bezoekers blootstaan aan gezondheids- en veiligheidsrisico’s. Ze helpen organisaties daarmee ook om te voldoen aan de Arbowetgeving en andere gezondheids- en veiligheidsnormen. De arbeidshygiënist houdt zich bezig met de volgende taken.
- Identificeren van risico’s: in kaart brengen van gevaren en daarbij behorende mogelijke gezondheidsrisico’s.
- Beoordelen van risico’s: het uitvoeren van (kwalitatief) werkplekonderzoek, verrichten van metingen, zoals luchtkwaliteitsmetingen, geluidsmetingen of blootstellingsonderzoeken, om vast te stellen hoe groot het risico is en in hoeverre de geïdentificeerde risico’s voldoende beheerst zijn.
- Adviseren over het beperken van risico’s: advies geven over preventieve maatregelen om risico’s te verminderen, zoals het aanpassen van werkprocessen, ventilatiesystemen of persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), of het ontwerpen van verbeterplannen voor een gezonde werkomgeving.
Bovenstaande taken komen ook samen in de verplichte risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). - Voorlichting en trainingen: inlichten van werkgevers en werknemers over het voorkomen van beroepsziekten en werkgerelateerde aandoeningen. Werken aan duurzaam beleid voor gezondheid en veiligheid op de werkplek.
Nettie van der Meer:
“Door je aanwezigheid op de werkvloer hoor je vaak meer dan de leidinggevende. Zo help je zaken bespreekbaar te maken en de vinger nog beter op de zere plek te leggen.”
Werkgebieden van arbeidshygiënisten
Arbeidshygiënisten werken in alle takken van de samenleving: industrie, dienstverlening, gezondheidszorg, onderwijs, agrarische sector, overheden. Ze zijn werkzaam bij arbodiensten, adviesbureaus, beleidsafdelingen van overheden, in grote organisaties, bij onderzoeksinstellingen en laboratoria of ze werken als zelfstandig adviseur. De arbeidshygiënist kan ook fungeren als sparringpartner voor bijvoorbeeld de preventiemedewerker of HR in de organisatie en eventueel de Arbeidsinspectie.
Samenwerking met andere disciplines
De arbeidshygiënist is één van de vier arbokerndeskundigen die in het Arbobesluit (de uitwerking van de Arbowet) worden genoemd. Gecertificeerde arbokerndeskundigen kunnen onder andere de RI&E toetsen. Arbeidshygiënisten werken vaak samen met de andere drie disciplines: de bedrijfsarts, de hoger veiligheidskundige en de arbeids- en organisatiedeskundige. De werkvelden van de veiligheidskundige, die zich meer richt op risico’s op ongevallen, en arbeidshygiënisten vullen elkaar sterk aan. Voor het herkennen van gezondheidsklachten door blootstelling of bij het opzetten van een PAGO (Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek) werken de bedrijfsarts en arbeidshygiënist vaak samen. De expertise van arbeidshygiënisten en bedrijfsartsen speelt ook een belangrijke rol bij het vinden van oorzaken van mogelijke beroepsziekten. De taken van een ergonoom vallen officieel binnen de scope van de arbeidshygiënist, dus ook hier vinden deze beroepsgroepen elkaar. Met de arbeids- en organisatiedeskundige werkt de arbeidshygiënist meestal samen tijdens het uitvoeren van een RI&E.
Tamara Onos:
“Je komt overal en je ziet hoe dingen gemaakt worden. Vervolgens is het puzzelen om na te gaan of mensen ziek kunnen worden van het werk dat ze doen.”
Bekijk voor meer informatie ook Arbeidshygiënisten > een belangrijke schakel in het voorkomen van beroepsziekten.
